Esans Nedir ve Nasıl Elde Edilir? Doğal ve Sentetik Esanslar
İnsanlığın her aşamasında koku bir yere sahip olmuştur. Tarihi eserlere bakıldığı zaman kokudan bahsedildiği görülmüştür. Yapılan arkeolojik kazılarda kokular ile alakalı buluntular ortaya çıkarılmıştır. Kokuların muhafaza edildiği kaplar, parfüm şişeleri asırlar öncesinden günümüze gelen koku ile ilgili kanıtlardır. Koku sürünmek, hoş kokmak veya yaşamlarını devam ettirdikleri ortamları, evleri ve barınakları hoş kokular ile doldurmak, insanın eskiden bu yana mevcut olan bir tutkusudur. Günümüzde de tütsüler, kokulu mumlar, oda kokuları, kolonyalar ve parfümler olmazsa olmaz ürünler arasına girmiştir.
Esans kimya biliminde kullanılan bir terimdir. Ancak esans, parfüm sektöründe de fazlası ile çok kullanılmaktadır. Parfüm üretiminde rol alan, esaslı unsurlardan biri olan kokulu ve uçucu sıvı maddeler esanstır. Esans kelimesi dilimize Fransızcadan girmiştir. Fransa koku ve parfüm hususunda yüzyıllardan beridir önder ve söz sahibi durumundadır. Bu sebepten dolayı esans ve benzeri kelimeler başka diller arasına da Fransızcadan kazandırılmıştır. Esans çok uzun zamandır bilinen ve elde edilebilen bir maddedir. Günümüzde parfüm yapılırken kullanılan önemli maddeler arasında yer almaktadır.
Esans, bazı bitki türlerinden farklı yöntemler ile çıkarılan veya kimyasal yollarla elde edilen, uçucu ve kokulu sıvı bir maddedir. Esansın tarihi oldukça eski zamanlara uzanmaktadır. Çin, Mezopotamya ve Eski Mısır’da esans yapımının olduğu bilinmektedir.
Eski dönemlerde insanlar kişniş, reçine, mersin ve bergamot gibi baharat ve bitkileri yakarak koku elde etmişlerdir. Cenaze merasimlerinde ve dini törenlerde bu kokuların kullanımına başvurulmuştur.
Esans Nerede Kullanılır?
Esans son derece değerli bir maddedir. Doğadan elde edilen ham maddelerle üretildikleri ve gerçek kokuya sahip olduklarından dolayı değerlidirler. Doğal kaynaklar ile esans yapmak için çok fazla ham maddeye ihtiyaç duyulduğundan dolayı esansların fiyatı, kimyasal yöntemlerle hazırlanan koku ve parfümlere kıyasla çok daha pahalıdır. Esans elde edilirken bitkilerin çiçek, meyve ve köklerinde yer alan kokulu uçucu yağlar, %96 oranında alkol içerisinde çözündürülür. Bütün bu çabalar da esansı değerli kılar.
Tıpkı parfümlerde olduğu gibi esanslarda içerdikleri koku niteliklerine göre günün farklı vakitlerinde kullanılırlar. Gıda piyasasında kullanılmak için hazırlanan esanslar ise çoğunlukla pastalar, tatlılar ve bazı özel yemek türleri için tercih edilmektedir. Gece ve gündüz saatlerinde kullanılan esans türleri değişiklik sergiler. Alkol veya bitki alerjisine sahip olmayanlar için esans cilt uyumunda bir problem ile karşı karşıya kalınmaz. Çünkü esans yapılırken kullanımına başvurulan ham maddeler doğal malzemelerdir.
Esansın her daim az miktarlarda sürülmesi tavsiye edilir çünkü kokusu son derece yoğundur. Boyun ve bilekler gibi nabız bölgeleri, kullanım için en ideal alanlardır. Bu işlem sayesinde koku, beden hareket ettikçe çevreye yayılır. Ağır kokuya sahip esansların gece saatlerinde kullanımı çok daha doğrudur. Gün içerisinde kullanılacak esansların daha hafif ve yumuşak bir kokuya sahip çiçeklerden tercih edilmesi uygun olacaktır.